Mijn ex-schoonmoeder (ingewikkeld verhaal, zal ik je verder niet mee vermoeien) vond het altijd zo knap dat ik zo optimistisch bleef, ondanks alle afwijzingen in mijn zoektochten naar nieuw werk (ik heb er twee lange en intensieve gekend).
Als je 200 sollicitatiegesprekken hebt gevoerd, dan heb je heel veel afwijzingen voor je kiezen gehad. Dat snapte zij heel goed.
Waarom ik dat heb volgehouden, enthousiast bleef, is omdat mijn optimisme – mij er altijd weer bovenop bracht, ook als het echt tegen zat. Nu kan ik kan van mezelf zeggen dat ik behoorlijk optimistisch ben ingesteld. Desondanks ben ik er af en toe behoorlijk kapot van geweest. Elke keer weer je beste beentje voor, goed voorbereiden, er oprecht zin in hebben, weer in de finale zitten, maar het niet worden. Dat kun je een paar keer handelen, maar daarna wordt het echt vervelend. Hoe optimistisch ook, het houdt een keer op als je voor de zoveelste keer wordt afgewezen. Dat was in mijn geval van korte duur, omdat ik nieuwe plannen ging maken, nieuwe acties uitzette en mijn opvolging goed deed. Optimisme.
Maar wat is optimisme? Hoe werkt het en waarom wil je het? Of niet? In dit blogartikel ga ik je de volgende zaken over optimisme uitleggen:
– Wat is optimisme?
– De wetenschap over optimisme?
– Soorten optimisme
– Het belang van optimisme (in relatie tot (loop)baanverandering
Wat is optimisme?
Het woord optimisme komt oorspronkelijk uit het Latijn, optimum en betekent het geloof te leven in de beste alle mogelijke werelden. Even een sprongetje. Hieronder zie je een staafdiagram waarin de samenhang tussen optimisme en demografische eigenschappen is af te lezen. Zoals je ziet zijn het opleidingsniveau en het wel of niet hebben van werk, beïnvloeders van optimisme.
De wetenschap over optimisme
Vanuit de wetenschap schat men, dat ongeveer een kwart van een optimistische houding, gebaseerd is op genetische aanleg. De overige driekwart wordt bepaald door omgevingsfactoren, zowel in de kindertijd als daarna. Omgevingsfactoren kunnen het ontwikkelen van optimisme bevorderen of verstoren. Zo zijn betere sociaal economische omstandigheden en een goede band met de ouders in de kindertijd gunstig voor het ontwikkelen van een optimistische houding. Daarnaast zijn de reacties van ouders (opvoeders) op het falen van kinderen erg belangrijk in het ontwikkelen van vertrouwen in de toekomst. Iets dat overeenkomt met het onderzoek dat Carol Dweck al deed over het begrip mindset. Een optimistische grondhouding bij volwassenen is vaak het gevolg van veel optimisme, steun, veiligheid, economische welvaart en vertrouwen in de kindertijd. Optimistische kinderen worden vaak optimistische volwassen.
Laat ik nog iets benadrukken, omdat het nogal een verschil kan maken in iemands leven: ongeveer driekwart van wat optimisme is – is afhankelijk van omgevingsfactoren. Driekwart! Dat is veel. Niet dat je daar persoonlijk altijd invloed op had, daar was je nog te jong voor, maar het is ook later nog te cultiveren. Dat gaat wat langzamer, maar het kan. Goed nieuws dus. Als jij zo’n geluksvogel bent die omringt is door optimisme, steun, vertrouwen, economische welvaart, dan krijg je een beetje een idee waarom jij misschien optimistischer in het leven staat, dan – laten we zeggen een aantal collega’s van jou. Herkenbaar? Zat je aan de andere kant? Dan weet je waarschijnlijk wat er ontbrak. Of je wist dat eigenlijk al.
Twee soorten optimisme
Binnen dezelfde wetenschap worden er twee vormen van optimisme onderscheiden
- dispositioneel optimisme
- optimistische attributiestijl
1. Dispositioneel optimisme
Een theorie die nauw samenhangt met dispositioneel optimisme is de zelfregulatietheorie. Deze theorie geeft een kader voor de manier waarop optimisten met doelen omgaan, zoals beter worden bij ziekte of toewerken naar persoonlijke groei en natuurlijk het perspectief op een plezierigere baan en daarmee een prettigere toekomst. Optimisten hebben er meer vertrouwen in dat zij hun doelen zullen halen. Ze kiezen daarbij gedrag dat bevorderlijk is voor het behalen van het doel en ze zetten vaker door om dat doel te bereiken.
2. De optimistische attributiestijl
Deze tweede vorm van optimisme is te omschrijven als een manier waarop iemand gewoontegetrouw gebeurtenissen voor zichzelf verklaart. Optimisten schrijven problemen in het leven eerder toe aan tijdelijke, specifieke en externe oorzaken, in tegenstelling tot permanente, universele en interne oorzaken, die pessimisten vaak gebruiken.
Over het algemeen kun je stellen dat optimisten verwachten dat ze goede resultaten behalen of goede uitkomsten bewerkstelligen. Ook als een situatie moeilijk wordt. Optimisten pakken moeilijkheden aan: als de situatie te veranderen is, dan gaan optimisten hier eerder oplossingsgericht mee aan de slag, dan niet optimisten of pessimisten. Optimisten stellen het probleem centraal, onderkennen het en onderzoeken strategieën om het probleem te lijf te gaan en op te lossen. Daarin weten ze te volharden en tonen ze veerkracht.
Het belang van optimisme
Optimisme blijkt een sterk positief effect te hebben op onze gezondheid. Vooral hart- en vaatziekten, aandoeningen van het immuunsysteem, kanker en nog vele andere, komen minder voor bij optimistisch ingestelde mensen. Ook in het genezingsproces wordt een duidelijke correlatie gelegd tussen de mate van optimisme en de genezing(termijn).
Als je van baan wilt veranderen, dan zijn de hiervoor genoemde eigenschappen ook nodig. Ben je niet enigszins optimistisch over jouw inzet om van baan te veranderen, dan zijn jouw kansen erg klein op de arbeidsmarkt. Dat wordt inmiddels door loopbaanprofessionals door heel Nederland wel erkend.
Naast optimisme zijn andere, niet aangeboren zaken, zoals kennis van de arbeidsmarkt, effectieve sollicitatiestrategieën en weten wat je kunt en wilt, van belang om te slagen in jouw (loop)baanverandering. Als je daar geen rekening mee houdt, of “je denkt het wel te weten”, dan gaat jouw zoektocht langer duren dan nodig. Zonde. Wat ik hier maar mee wil zeggen, is dat je zelf heel veel kunt doen om jouw baanverandering te bespoedigen. Als je maar een aantal simpele stappen volgt en je houdt aan de wetten van optimisme.
Getriggerd?
Alles begint bij het bewust worden van de huidige situatie en je af te vragen wat je nodig hebt om zo vlot en goed mogelijk van baan te kunnen veranderen. Doe dus je voordeel met dit blogartikel. Omring je bijvoorbeeld met mensen die je steunen, die het beste met je voor hebben, maar ook kritisch blijven, die jou helpen groeien. Wil je meer of heb je meer nodig, roep dan de hulp van een loopbaanexpert in en laat je verrassen, verwonderen en leer vooral veel en veel sneller. Waarom langer wachten? Je kunt contact met mij opnemen en een kosteloos oriënterend loopbaanadviesgesprek van 2 uur met mij hebben. Het kost jou niets. Er zijn geen verplichtingen. Alle succesvolle baanveranderaars doen het. Nu is het jouw beurt. Mocht je de beschikking hebben over extra budget (transitievergoeding, outplacement), maak hier dan wijs gebruik van.
Doe het snel, want ik kan er maximaal 10 nieuwe oriëntatiegesprekken bij hebben.
Mail of bel mij;
erik@sollicitatieacademie.nl
06-36454134
Tot zo!
Erik
Dit artikel is gebaseerd op een artikel in De Psycholoog, uitgave maart 2017, Optimisme versterkt mentale gezondheid door Lilian Jans-Beken et al.
~
